پاتوق دوستان

وی افزود: ما این تصمیم را جدی می دانیم اما مایل هستیم آن را با همکاران از آمریکا و اتحادیه اروپا مورد بحث قرار دهیم تا درک کنیم چنین تصمیمی چگونه بر امنیت ما تاثیر می گذارد.

آنتونوف در آن زمان تصریح کرد ممکن است این مساله در جریان کنفرانس امنیت در اروپا مورد بحث قرار گیرد؛ کنفرانسی که در روزهای دوم و سوم خرداد سال جاری (23 و 24 می) در مسکو برگزار خواهد شد.



** مسکو، نامطمئن از وعده های واشنگتن

-------------------------------------

با وجود آنکه واشنگتن اعلام کرده است از اجرای فاز چهارم سپر دفاع موشی ناتو در اروپا صرف نظر می کند، اما سخنان مقام های روسیه در این زمینه نشان می دهد که این وعده آمریکایی ها، نگرانی مسکو در خصوص اقدام های ناتو در زمینه سپر دفاع موشکی را بر طرف نکرده است.

در همین چارچوب ?الکساندر گروشکو? نماینده دایم روسیه در ناتو، بتازگی تاکید کرده است: امتناع آمریکا از سپر موشکی در لهستان، خطر تهدید امنیت روسیه را رفع نکرده است.

به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی، گروشکو در 7 فروردین سال جاری، در این رابطه اظهار داشت: با وجود بیانات آمریکا در خصوص امتناع از استقرار سامانه های سپر موشکی در لهستان، مساله بنیادی خطر برای امنیت روسیه حل نشده است.

وی در ادامه افزود: تضاد اصلی در رابطه با عدم آمادگی طرف آمریکایی برای واگذاری تضمین ها در زمینه عدم جهت گیری سیستم در حال ایجاد سپر موشکی علیه وسایل استرتژیک و هسته ای روسیه است.



** جدیت مسکو برای تضمین حقوقی؛ چالشی در برابر واشنگتن

-----------------------------------------------------

علی رغم انصراف واشنگتن از اجرای فاز چهارم سپر دفاع ضد موشکی، به نظر می رسد تاکید مسکو برای دریافت تضمین های حقوقی لازم الاجرا در این زمینه از آمریکا، فاز جدیدی از چالش را در مسیر گفت و گوهای آتی میان آمریکا و روسیه در پی داشته باشد.

پافشاری روسیه برای دریافت تضمین های حقوقی از آمریکا، به منظور حفظ امنیت مسکو در قبال سپر دفاع موشکی، پیش از نشست آتی روسیه و ناتو در بروکسل، حاکی از جدیت کرملین در برابر زیاده خواهی های واشنگتن است.

این رویکرد روسیه از یک سو و مقاومت آمریکا در ارایه تضمین های الزام آور حقوقی به مسکو از سوی دیگر، ادعای شفافیت و صداقت واشنگتن در زمینه اهداف سپر دفاع موشکی را زیر سوال برده و ممکن است، گفت و گوها در نشست آتی شورای روسیه و ناتو در ?بروکسل? را با چالش هر چه بیشتر روبرو سازد.

به گزارش رادیو صدای روسیه به نقل از مقام های روسی، ?سپر دفاع موشکی?، موضوع اصلی نشست آتی شورای روسیه و ناتو در بروکسل است. این نشست قرار است فردا، سوم اردیبهشت ماه (23 آوریل) در بروکسل برگزار شود.

روسیه و آمریکا تاکنون مذاکرات بسیاری در خصوص سپر دفاع موشکی داشته اند، اما در هیچ یک از این گفت و گوها روسیه به گونه ای رسمی موافقت خود را با احداث کامل سامانه دفاع موشکی ناتو در نزدیکی مرزهای خود اعلام نکرده است.

مقام های مسکو همواره تاکید دارند که سپر دفاع موشکی تهدیدی برای امنیت این کشور و منطقه محسوب می شود، لذا گرفتن تضمین حقوقی از واشنگتن را پایه اساسی گفت و گوهای خود با این کشور و سایر اعضای ناتو در خصوص سامانه دفاع موشکی می دانند.

در همین رابطه، در اواخر آبان 1391، گروشکو، نماینده دایم روسیه در ناتو، تصریح کرد: روسیه آماده گفتگو با ناتو در خصوص سپر موشکی اما طبق شرایط خود است.

وی توضیح داد که مسکو کمافی السابق بر واگذاری تضمین ها در خصوص عدم جهت گیری سپرموشکی اروپایی علیه نیروی هسته ای روسیه پافشاری خواهد کرد.

?سرگئی لاوروف? وزیر امور خارجه روسیه، نیز در پی مذاکرات روسیه و ناتو در دی ماه 1391، در اظهارتی که از رادیو ?صدای روسیه? گزارش شد، اعلام کرد: بین مسکو و بروکسل در موارد مختلف اختلاف وجود دارد که رویکرد در باره سامانه موشکی در اروپا از آن جمله است. در ادامه گزارش رادیو صدای روسیه آمده است: مسکو معتقد است ناتو نباید لباس فرم ژاندارمی جهان را برتن کرده و نقش سازمان ملل را نادیده بگیرد.



** مسکو و پیگیری سیاست بازدارندگی

--------------------------------

طرح های مربوط به پیشبرد سپر موشکی جهانی آمریکا از جمله بخش اروپایی آن به مانعی عمده در مناسبات مسکو با واشنگتن تبدیل شده است.

روسیه همواره نگران استقرار سامانه های دفاع موشکی ناتو در نزدیکی مرزهای خود است و درخواست های این کشور از آمریکا، برای گرفتن تضمین های حقوقی نیز در جهت رفع این نگرانی های صورت می گیرد، با این وجود، واشنگتن قویا از واگذاری تضمین های حقوقی لازم الاجرا در باره عدم جهت گیری سپر موشکی علیه نیروهای هسته ای بازدارنده روسیه خودداری می ورزد. همین موضوع نگرانی های بسیاری را برای روسیه در خصوص امنیت خود ایجاد کرده است و این کشور را به اتخاذ تدابیری مشابه واداشته است. استقرار سیستم های موشکی ?اسکندر? در استان کالینین گراد روسیه یکی از این تدابیر است.

در همین چارچوب در اواسط آذر ماه 1391، سپهبد ?والری گراسیموف? رییس ستاد مشترک ارتش روسیه، در سخنانی که از سوی رسانه های روسی منتشر شد، در دیدار با وابستگان نظامی اعلام کرد: ساختار نیروهای مسلح سازمان پیمان امنیت جمعی تکمیل شده و در نظر است بر اساس این نیروها در آینده سیستم متحده سپر موشکی و پدافند هوایی ایجاد شود.

هم اکنون کشورهای ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و تاجیکستان در سازمان پیمان امنیت جمعی عضویت دارند و ایجاد یک سیستم دفاع موشکی مشترک میان این کشورها می تواند تهدیدی برای سپر دفاع موشکی ناتو و آمریکا در منطقه ایجاد کند. این شرایط فضای بازدارندگی را در ذهن متبادر می سازد. وضعیتی که در آن کشورها با بالا بردن توان نظامی و بعضا هسته ای خود می کوشند تهدیدها را از خود دور کرده و بدون جنگی واقعی، سیگنال های تهدید را به طرف مقابل ارسال کنند.

با این وجود و با تمام تلاش های روسیه برای تقویت توان بازدارندگی خود در قبال غرب و بویژه آمریکا، روزنامه مسکو تایمز در نسخه 19 اردیبهشت ماه 1391، نوشته بود وزارت دفاع روسیه متعهد شده تا مدارک غیر قابل انکاری را ارایه کند که نشان می دهد استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا، بازدارندگی هسته ای روسیه را تا سال 2020 تضعیف خواهد کرد.



**جمع بندی

-----------

اجرای خزنده و آرام طرح استقرار سپر موشکی آمریکا در مرزهای روسیه، طی سال های اخیر، از اختلافات اصلی مسکو با غرب است.

بررسی روند این اختلافات نشان می دهد، سامانه موشکی مورد نظر آمریکا، بیش از آنکه برای دفاع از کشورهای اروپایی در قبال حملات موشکی احتمالی باشد، به منظور نفوذ هر چه بیشتر آمریکا در آسیای مرکزی، ققفاز و اروپای شرقی طرح ریزی شده است؛ مناطقی که همواره به طور سنتی حوزه نفوذ روسیه محسوب می شوند.

آمریکا همواره مدعی است که استقرار سپر دفاع موشکی به امنیت مسکو نیز کمک می رساند. با این وجود روسیه با استقرار این سیستم در اروپا مخالف است و مقام های کرملین از هر فرصتی استفاده می کنند تا این مخالف خود را ابراز کنند. این مخالفت ها و در مقابل زیاده طلبی های واشنگتن تاکنون رسیدن به یک توافق کلی در زمینه سپر دفاع موشکی ناتو را با بن بست مواجه ساخته است.

آن گونه که از روند مذاکرات میان ناتو و مقام های مسکو در زمینه سپر دفاع موشکی بر می آید، کرملین آمریکا را مسوول اصلی طرح های سپر دفاع موشکی می داند و به نظر می رسد به رغم پایان جنگ سرد، همواره رقابتی سنتی اگر چه پنهانی میان این دو قدرت شرق و غرب، برای تسلط بر مناطق استراتژیک جهان وجود دارد.

در شرایط کنونی، آمریکا می کوشد پیشتاز این رقابت باشد، در مقابل روسیه با پیگیری سیاستی محکم به ویژه در دوران ?ولادیمیر پوتین? رییس جمهور کنونی این کشور نشان داده است که به آسانی تسلیم زیاده خواهی و ماجراجویی های آمریکا در منطقه تحت نفوذش نخواهد شد.