پاتوق دوستان

کنار هم چیده شدن مطالبات «فرا هسته‌ای» و «فرا ژنو» خانم شرمن با «صف‌های فقرنمایی» سبد کالا، ما را از شکی که پیش از این درباره وجود پشت پرده‌ای خطرناک در طرح توزیع سبد کالا داشتیم، ‌اندکی فراتر می‌برد و تحقیق و تفحص را ضروری تر.

روز دوشنبه چهاردهم بهمن ماه یعنی یک روز پس از اجرای اولین مرحله طرح توزیع سبد کالا، طی یادداشتی به آثار این طرح روی تصویر عمومی کشور در محیط بین المللی اشاره کرد، نسبت به ابعاد امنیت ملی طرح مذکور هشدار داده و از ریاست محترم جمهور جناب حجت الاسلام روحانی خواست تیمی خبره را مامور بررسی پشت پرده احتمالی این طرح مشکوک نمایند.

در آن یادداشت تصریح کرده بودیم که دشمن پیوسته تحریم‌ها را عامل حضور ایران در مذاکرات معرفی می کند و صف های طولانی از مردم، که طراحان «سبد کالا» برای توزیع مرغ و برنج تشکیل داده و آن صحنه های ناگوار را آفریدند، با توجه به موقعیت زمانی و شرایط سیاسی بین المللی، نمی تواند صرفا یک گاف اجرایی باشد؛ بلکه می توان آن را بخشی از پیام های سیستماتیکی دانست که طی چندماه اخیر در حال مخابره به دشمن است و قصد «ضعیف نمایی» ایران را دارد.

هنوز بسیاری از دریافت کنندگان سبد کالا درب کیسه های برنج خود را نگشوده بودند که خانم «وندی شرمن»‌ معاون وزیر خارجه آمریکا و عضو تیم مذاکره کننده با کشورمان، در جلسه استماع سنا حاضر شد و علاوه بر طرح مطالباتی فراتر از بحث هسته ای (برنامه موشکی) و حتی توافق ژنو (تعطیلی تاسیسات اراک و فردو) به عنوان دستور کار مذاکرات جامع، دادن سبد کالا از سوی دولت به مردم را نشانه تاثیر مثبت رفع محدود تحریم روی زندگی مردم ایران دانست: «شما در اخبار دیدید که ایران اخیرا به طور قابل مشاهده‌ای غذا به مردم فقیر در جامعه داد که به نوعی نشان‌دهنده این است که کاهش هدفمند و محدود تحریم‌ها تاثیر مستقیم بر مردم این کشور داشته است، همانطور که روحانی قول داده بود که این پول صرف اهداف دیگر نشود». 

همانطوریکه مشاهده می کنید خانم شرمن (که از دیگاه من احمقی به تمام معناست ) بهره برداری فوق العاده ای از طرح سبد کالا کرده و استدلال می‌کند که مردم ایران غذا برای خوردن نیز ندارند و با قسط اولی که از 4.2 میلیارد دلار پرداخت شد، دولت تهران امکان این را یافته که اندکی مرغ و برنج به مردمش بدهد!      

جالب اینکه در همین نشست «کریس مورفی»، سناتور آمریکایی که در مونیخ با آقای ظریف در یک پنل شرکت کرد، اظهارات دکتر ظریف درخصوص اینکه ایران به دلیل تحریم‌ها پای میز مذاکره نیامده است را «خنده‌دار» می خواند. ممکن است بدخواهان دولت از آخرین عبارات این جملات، این استفاده را نیز بکنند که یحتمل «خارجی بودن» برنج و مرغ ارتباطی با ادعای خانم شرمن درباره قول آقای روحانی به غرب برای صرف پول آزاد شده ایران در زمینه برنج و مرغ داشته است. اما ما -چونان همیشه و به حکم عقل- به هیچ وجه به گفته‌های دشمن اعتماد نداشته و این استدلال دولت محترم را که علت عدم توزیع برنج ایرانی، نبود زمان کافی برای بسته بندی بوده، می پذیریم.

با این وجود اما کنار هم قرار گرفتن مطالبات «فرا هسته‌ای» و «فرا ژنو» خانم ژرمن با «صف های فقرنمایی» سبد کالا، ما را از شکی که پیش از این درباره وجود پشت پرده خطرناک در طرح توزیع سبد کالا برای ضربه زدن به دولت داشتیم، ‌اندکی فراتر می‌برد؛ پشت پرده ای که ضرورت تحقیق و تفحص درباره آن با نگاه تیز امنیتی، بیش از پیش شده است. گویی نمایشی که از روز یکشنبه در خیابان های منتهی به مراکز توزیع سبد کالا شروع شد، نمایش مستند گامی به عقب از سوی ایران بوده که طبیعتا پاسخی جز گامی به پیش از سوی دشمن نداشته است. 

این قانون «گامی به عقب رفتن در برابر دشمن و گامی به جلو آمدن او»، گویا قانون ثابت و لایتغیر نظام بین الملل است و ذکر یک حکایت تاریخی درباره آن، در میانه این ماجرای ما و آمریکا و مذاکرات هسته‌ای، ‌شاید آموزنده باشد. توسیدید(Thucydides)، مورخ شهیر یونانی، که به تعبیر استاد کریم مجتهدی (چهره ماندگار فلسفه) آثارش ذهن بسیاری از فلاسفه بعد از خود را «توسیدیدی» شکل داده است، کتابی دارد با عنوان «تاریخ جنگ پلوپونزی» ‌که به روایت جنگ‌های آتن و اسپارت در یونان 500 سال قبل از میلاد مسیح پرداخته است. در بخشی از کتاب، از قضا اسپارتی ها مطالباتی از آتن مطرح کرده و تهدید می کنند اگر این مطالبات را برآورده نکنید، با شما وارد جنگ خواهیم شد. پریکلس،‌ رهبر آتن، مردم را جمع کرده و یک سخنرانی تاریخی ارائه می کند که شاید تبیین دقیقی از ماهیت نظام بین الملل باشد که پس از گذشت بیش از 2500 سال، همچنان اعتبار خود را حفظ کرده است و توجه می طلبد: «اسپارتیان بیشتر مایل بوده اند دعاوی را با جنگ حل و فصل کنند. اکنون نیز به عنوان حکمران و سرور نه به عنوان همردیف و برابر تظاهر می‌کنند و به ما فرمان می دهند که از پوتیدا دست برداریم و به آیی ژینا استقلال دهیم و از تصمیمی که درباره مگارا گرفته شده است چشم بپوشیم... هیچ یک از شما خیال نکند که اگر ما از تصمیم خود درباره مگارا صرف نظر نکنیم موضوعی به این کوچکی سبب بروز جنگ می شود و اگر از تصمیم خویش چشم بپوشیم جنگ موقوف می گردد... اگر برای این موضوع در برابر آنها پافشاری نکنید به تصور اینکه از ترس تسلیم شده‌اید بی‌درنگ موضوع مهمتری را عنوان خواهند کرد، ولی اگر دست رد بر سینه آنان بگذارید نشان خواهید داد که با شما باید همچون همقطار و مساوی خود رفتار کنند... هر ادعایی که قدرتی خارج از حق و قانون در پی داشته باشد جز قصد برده ساختن معنی دیگری نخواهد داشت… من از اشتباهات خودمان بیشتر از قصد سوء دشمن بیمناکم».(1)

منبع : خبرگزاری فارس - سید یاسر جبرائیلی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی