پاتوق دوستان

در ادامه بخش اول قصد دارم  به طور مختصر  در مورد موارد مطروحه ذیل صحبت نمایم امیدوارم مثمر ثمر قرار گیرد.

  بازی‌های رایانه‌ای چگونه بر سلامت روان کودکان تأثیر می‌گذارد؟  

چه عوارضی بازی ‌های خشونت آمیز بر روان کودکان دارد؟

 آیا خشونت در بازی‌ها منجر به اعمال خشونت در عالم بیرون از بازی نیز می‌شود؟ 

دوستان تاثیرات مخرب و پنهان اینگونه بازی ها غالباً به صورت تدریجی به کودکان ما القا شود. برای درک بهتر این مورد مطرح شده یک مثال می زنم ؛ درون یک لیوان آب ریخته، حال یک حبه قند را توسط انگشتان خود بگیرید و آن را درون آب کنید (قند را نگه دارید رها نکنید) چه اتفاقی رخ می دهد ؟ آن حبه قند مقداری از آب را به خود جذب میکند اما زمانی که اشباع گردید دیگر نوبت حبه قند است حل شود ! چون آرام آرام در داخل آن آب حل میشود..حال به بحث خود برمیگردیم؛ اصلی‌ترین بخش انسان‌ها هیجاناتآن‌هاست و در این بین هیجان پرخاشگری و خشونت به دلیل اهمیتی که در حفظ بقا دارد جزء هیجاناتی است که در زندگی فرد تأثیر به سزایی دارد. هیجان پرخاشگری و خشونت باعث آزاد شدن سریع آدرنالین (این هورمون در هنگام ترس و اضطراب ترشح شده به عبارت دیگر این هورمون و سایر مواد و هورمون‌های دیگر در بدن آزاد شده) که در نتیجه باعث می‌شود حالاتی خاص به فرد دست دهد. ((دوستانی که میخواهند اطلاعات بیشتری در مورد نحوه عملکرد هورمون بداننند به در مطلبی که قبلا بیان نمودم با عنوان عملکرد بدن در هنگام عصبانیت و استرس (پیش نیاز-بخش اول -بخش دوم و نتیجه گیری) طور کلی در این خصوص صحبت نموده ام برای مطالعه به آرشیو مراجعه نمایند)) سازندگان بازی‌های رایانه‌ای بر پایه‌ همین شواهد سعی می‌کنند برای فروش بیشتر بازی‌های خود، خشم و پرخاشگری را در آن‌ها بگنجانند. این بازی‌ها به‌خصوص در مورد بچه‌ها می‌تواند عواقب منفی بسیاری در پی داشته باشد.

 کودکان به دلیل محدودیت‌هایی که دارند در دنیای واقعی قادر به کنترل و تسلط بر خیلی از موقعیت‌ها نیستند در حالی که بازی این امکان را به آن‌ها می‌دهد که بتوانند بر شخصیت‌ها و موقعیت‌های مختلف بازی تسلط پیدا کنند. اوج تسلط بر یک موقعیت نیز تخریب و یا از بین بردن موجودات است. بنابراین بازی‌های خشن برای کودکان بسیار جذاب می‌شوند و می‌توانند ساعت‌ها بدون آنکه کسی برایشان مزاحمت ایجاد کند در دنیای مجازی به تخریب و کشتار بپردازند

تداوم ایجاد چنین بازی‌هایی، چندین عارضه را در پی خواهد داشت:

1 .از آنجا که دنیای کودکان دنیای فانتزی و خیال‌پردازی است، به طور معمول تا ساعت‌ها بعد از اتمام بازی به خیال‌پردازی در مورد آن می‌پردازند، سعی می‌کنند نقش قهرمان بازی را ایفا کنند و حتی صحنه‌های بازی و مبارزه‌ها را بر روی والدین خود پیاده کنند.

2. به دلیل پرخاشگری و خشونت بالای بازی‌ها و دیدن صحنه‌های کشتن، خون‌ریزی و... به طور معمول این کودکان نسبت به مسائل انسانی دارای حساسیت کمتری می‌شوند. 

3 .  در روزهای اول بازی کودک مدام تأثیرات مختلف بازی بر روی خود را می‌سنجد و متوجه تغییرات است. حتی ممکن است به والدین خود بگوید دیگر این بازی را انجام نمی‌دهد. در این زمان مغز به صورت فعال تأثیرات بر بدن را کنترل کرده و به فرد هشدار می‌فرستد. اما به تدریج و با افزایش مدت زمان بازی وقتی که چندین ماه از انجام بازی‌های خشن می‌گذرد تأثیرات بازی‌ها بر مغز به صورت فعال پردازش نمی‌شود و دیگر هشدار در کار نیست؛ یعنی کودک ساعت‌ها بازی می‌کند بدون اینکه بگوید بازی چه تأثیری بر روی او داشته و یا چه تغییراتی در بدنش به وجود آمده است. این نشانه‌ خوبی نیست زیرا علی‌رغم اینکه کودک چیزی گزارش نمی‌دهد اما بازی به تدریج تأثیر خود را می‌گذارد.

لازم به یاداوری است هیجان ترس باعث ایجاد تغییراتی در بدن می‌شود که فرد را آماده‌ پاسخ گریز و یا جنگ می‌کند. این یک واکنش طبیعی بدن در مقابله با ترس است. زمانی که فرد بازی با ترس زیاد انجام می‌دهد، مدام این پاسخ بدن (جنگ گریز) فعال شده ولی چون به واقع پاسخی فیزیکی از سوی فرد اتفاق نمی‌افتد، تنها انرژی روانی بدن از بین می‌رود. به همین دلیل فرد ممکن است بعد از انجام این گونه بازی‌ها احساس خستگی و یا حتی کوفتکی کند در حالی که کاری انجام نداده است.

 شاید انجام بازی‌های ترسناک فرد را دچار مشکل شدید و یا مزمن نکند اما به طور قطع وی را مستعد به اختلال‌های مختلف می‌کند. برابر نظر پژوهشگران افرادی که بازی‌های ترسناک را انجام می‌دهند، احتمال ابتلا به مشکلات حاد روانی و یا بیماری‌های قلبی، 2 تا 3 برابر افراد عادی است    .

 3 - اعتیاد به بازی‌ها و اثرات ناشی ازآن

واژه‌ اعتیاد به وابستگی فرد به موضوع، مواد و یا شی‌ای اشاره دارد که چنانچه فرد مدتی از آن دور بماند، یک سری تغییراتی در وی روی می‌دهد که تنها با حضور مجدد آن موضوع، مواد و یا شی، فرد آرام می‌شود. افرادی که به طور میانگین هفته‌ای 40 الی 50 ساعت بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، جزء معتادان به بازی‌های رایانه‌ای شناخته می‌شوند.

مهم‌ترین علائمی که در این افراد مشاهده می‌شود، عبارت‌اند از:

1.      مشغولیت ذهنی زیاد با بازی: فرد مدام در رابطه با بازی‌ها، شخصیت‌ها و کارهایی که در بازی انجام می‌دهد، صحبت می‌کند. از دید دیگران چنین به نظر می‌رسد که فرد در دنیای بازی‌هایی که می‌کند، غرق شده است.

 2.چنانچه برای مدت زمانی (مثلاً 1 الی 2 روز) فرد بازی نکند، نیاز شدیدی برای انجام بازی پیدا می‌کند، اگر نتواند بازی کند دچار عوارضی مانند بی‌قراری، پرخاشگری، کم تحملی و ... می‌شود. به محض انجام بازی این علائم برطرف می‌شود.

 3.به تدریج مدت زمان انجام بازی افزایش می‌یابد به نحوی که ممکن است فرد از عصر تا صبح روز بعد مدام به بازی بپردازد. این دقیقاً شبیه چیزی است که در مورد افراد معتاد به مواد مخدر می‌بینیم، فرد باید مدام مقدار ماده‌ مصرفی را افزایش دهد.

 4.کنترل فرد بر زمان از بین می‌رود: به عنوان مثال ممکن است فرد بخواهد یک ساعت بازی کند اما وقتی به خودش بیاید ببیند چندین ساعت بازی کرده است.

5.غرق شدن در بازی: فرد به قدری درگیر بازی می‌شود که ممکن است غذا خوردن و مسائل دیگر را فراموش کند. به همین دلیل معمولاً کودکان از نظر سلامت جسمانی دچار مشکلات فراوانی می شوند

6.نداشتن تحرک فیزیکی: به دلیل مشغولیت زیاد با بازی‌ها، فرد تحرک فیزیکی کافی ندارد در نتیجه برخی از این افراد دچار اضافه وزن، ناراحتی‌های مفصلی– عضلانی، کمر درد و ... می‌شوند.

7.دروغ‌گویی در مورد استفاده از بازی‌های رایانه‌ای: این افراد معمولاً به دیگران و خانواده‌ خود در مورد مدت زمان انجام بازی دروغ می‌گویند و یا حتی بسیاری از کارها و قرارهای خود را به دلیل انجام بازی بهم زده و برای افراد دلایل دروغی می‌آورند.

 8.کاهش ارتباط با دیگران: به دلیل مدت زمان زیادی که صرف بازی‌ها می‌شود، ارتباط این افراد با اعضای خانواده و دوستان به شدت کاهش یافته و رفته رفته فرد را منزوی می‌کند.

چند توصیه‌ کلی که کمترین آسیب و بیشترین بهره را برای کودکانمان به ارمغان آورد:

1. خانواده‌ها به صورت فعال در خرید بازی‌ها نقش داشته باشند و سعی کنند بازی‌هایی را برای کودک انتخاب کنند که مناسب سن او باشد.

2. خانواده‌ها اطلاعات کاملی در مورد بازی‌ها کسب کنند و هم بازی‌های فکری و هم اکشن را برای کودک خود انتخاب کنند اما زمان استفاده از هر کدام را مشخص کنند.

3. کل مدت زمان بازی کودک در روز نباید بیشتر از 2 ساعت باشد.  لازم به یاداوری است که خانواده ها باید این زمان را مدیریت کنند (2ساعت) به این گونه بعد از گذشت 30 دقیقه از بازی کودکان یک زمان استراحت  5 دقیقه ای برای کودکان در نظر گرفته و همچنین  کودکان را ملزم به رعایت آن کنند .

4. خانواده‌ها در نظر داشته باشند که تنها درصد محدودی از بازی‌ها بسیار خشن و نامناسب هستند و بسیاری از بازی‌ها اثرات مثبت زیادی می‌توانند بر روی کودک داشته باشند. برای فرزندتان بازی های خلاق کامپیوتری بخرید تا او معما را حل کند و ذهن اش فعال شود.

5. همراه فرزندتان به کوهستان، باشگاه های ورزشی بروید و با او بازی کنید تا انرژی عصبی و روانی فرزندتان تخلیه شود و علاقه اش را به بازی های کامپیوتری از دست بدهد.